Tweede helft 2017 is door de Animal Science Group een tweede stand van zaken onderzocht en beschreven in "Evaluatie fokprogramma voor kortere staarten bij schapenrassen met ontheffing van het coupeerverbod" (Rapport 1074, December 2017, ASG)
Drie schapenrassen, Suffolk, Hampshire Down en Clun Forest, hebben een tijdelijke ontheffing van het coupeerverbod van staarten bij lammeren gekregen op voorwaarde dat zij fokken voor kortere staarten, zodat couperen niet meer nodig zal zijn. Selectie hierop is mogelijk maar alleen effectief indien er voldoende dieren worden gemeten en er voldoende geselecteerd wordt. In dit rapport worden de fokprogramma’s bij de drie rassen en de resultaten daarvan geëvalueerd. Bij alle drie de rassen is fokwaardeschatting, nodig om duurzaam tot kortere staarten te komen, opgezet. Bij de Suffolk en Clun Forest heeft dit daadwerkelijk tot zo’n 2 cm kortere staarten geleid. Bij alle drie de schapenrassen is de gemiddelde staartlengte nu een kleine 17 cm. De fokprogramma’s moeten worden voortgezet om de staarten verder te verkorten tot een lengte waarvoor couperen overbodig wordt. Bij de Hampshire Down moeten maatregelen worden genomen om het fokprogramma te laten werken. De andere twee rassen kunnen doorgaan op de ingeslagen weg. Aanbevelingen om de fokprogramma’s verder te verbeteren worden gegeven.
Door de drie stamboeken is gezamelijk een concreet Plan van Aanpak opgesteld: "Plan van Aanpak inzake de aanscherping van het fokprogramma op staartlengte.", juni 2015.
De beschreven doelstelling hierin: Stamboeken bevestigen dat zij zich hebben gecommitteerd aan een fokprogramma gericht op halvering van de staartlengte voor 31 december 2027. Het eerste evaluatiemoment in het in 2009 geïnitieerde fokprogramma was 2012. Rapport 656 is ter uitvoering van die evaluatie opgesteld. Ten einde te waarborgen dat de doelstelling wordt gehaald committeren de stamboeken zich eraan nieuwe evaluatiemomenten te houden in 2017 en 2023.
Concreet betekent dit dat de stamboeken door een aanscherping van het fokbeleid overeenkomstig het advies van WUR-ASG het fokbeleid zullen aanscherpen en tot een strengere selectie zullen komen. Daarnaast zullen aanvullende maatregelen worden genomen. Dit gezamenlijk Plan van Aanpak geeft een kader waarbinnen de drie Stamboeken hun fokbeleid zullen vormgeven. Dit Plan van Aanpak ziet op drie speerpunten:
Tweede helft 2012 is door de Animal Science Group een stand van zaken onderzocht en beschreven in "Stand van zaken fokprogramma voor kortere staarten bij drie schapenrassen met een ontheffing op het coupeerverbod." (Rapport 656, December 2012, ASG)
Alle drie de stamboeken hebben fokwaardenschatting gerealiseerd. Bij de Suffolk is dit het beste aangepakt. Voor dit ras worden al sinds 2003 lammeren gemeten en worden nu alle lammeren gemeten. Bij de Suffolk is de staartlengte de laatste jaren licht gedaald, bij de Clun Forest en Hampshire Down nauwelijks. Bij deze twee laatste rassen is de fokwaardenschatting pas sinds 2010 operationeel en worden nu nog niet de staarten van alle lammeren gemeten. Een extra inspanning is nodig om binnen afzienbare tijd een daadwerkelijke verkorting van staartlengte te kunnen realiseren. Hiervoor worden in dit rapport aanbevelingen gedaan. Het is van belang om fokwaarden op tijd bij de fokkers te krijgen, en dat deze ook daadwerkelijk lammeren gaan selecteren op grond van de fokwaarden voor staartlengte. Alle drie de stamboeken maken ook plannen om deze aanbevelingen in de praktijk uit te voeren.
Dit voorjaar zullen de nieuwe fokwaarden Korte Staart worden berekent door de Animal Science Group. Verwacht wordt dat deze in juni beschikbaar zullen zijn zodat de informatie mee kan worden genomen voor het komende dekseizoen.
Sinds 1 januari 2008 geldt in Nederland een verbod op het couperen van staarten bij schapen. Drie rassen, Suffolk, Hampshire Down en Clun Forrest, hebben tot en met lammerseizoen 2011 een tijdelijke uitzondering op dit verbod. Het Ministerie van LNV vindt het belangrijk dat de uitzondering tijdelijk is en de stamboeken daadwerkelijk fokken voor kortere staarten.
In opdracht van het Ministerie van LNV is dit jaar door de Animal Science Group de uitgangssituatie (een zogenaamde nulmeting) in beeld gebracht voor wat betreft de staartlengte. Daarnaast is in dit onderzoek de erfelijkheidsgraad geschat voor staartlengte, is de spreiding in geschatte fokwaarden berekend en is een aanbeveling gedaan hoe het fokken voor kortere staarten zo optimaal mogelijk georganiseerd zou kunnen worden. Aan het eind van deze stand van zaken zijn de conclusies uit het onderzoeksrapport weergegeven.
De nu uitgevoerde nulmeting zal het Ministerie van LNV in staat stellen na afloop van de huidige ontheffing te beoordelen of de uitzonderingspositie het gewenste resultaat heeft opgeleverd, de door de stamboeken geleverde inspanning om kortere staarten te bereiken voldoende is geweest en of verlenging zinvol en noodzakelijk is. Hiertoe zal naar verwachting in 2011 een vervolgonderzoek worden uitgevoerd die de vorderingen in kaart brengt.
Al sinds 2002 bestaat het fokbeleid korte staarten er uit om op vrijwillige basis de staartlengtes te meten en het gewicht te bepalen. Met het beschikbaar komen van de nulmeting met bijbehorende informatie kan nu een effectief fokprogramma worden opgezet.
In 2009 is door de Fok Advies Commissie een actief fokprogramma geformulleerd gericht op het fokken op kortere staarten. Het fokprogamma is ondermeer voorgelegd aan de experst van de Animal Science Group. In de algemene ledenvergadering van de rasvereniging is het fokprogramma voorgelegd en goedgekeurd. Het volledige fokprogramma is gepubliceerd in de nieuwsbrief van de vereniging en is door leden op te vragen via .
In de afgelopen jaren is met regelmaat opgeroepen om van pasgeboren lammeren de staartlengte te meten en het gewicht te bepalen. Als ook u, als lid van de vereniging, uw steentje bijdraagt komen we met elkaar verder! Graag ook uw medewerking om te bereiken dat dit seizoen 100% van de lammeren worden gemeten en gewogen.
Het meten van de staartlengte is nog iets vereenvoudigd om het zo makkelijk mogelijk te maken. Om een zo uniform mogelijke meting te verkrijgen dient onderstaande werkwijze gevolgd te worden:
Onderstaand zijn de conclusies weergegeven uit het rapport van ASG: “Huidige staartlengte als uitgangspositie voor fokkerij in schapenstamboeken met ontheffing van het coupeerverbod”, juli 2009: